[ el caganer* ]
Σε κάθε φάτνη πρέπει να υπάρχει ένας νεογέννητος Χριστούλης, ο Ιωσήφ, η Μαρία, μια αγελάδα, μια φοράδα και από πάνω τους να κρέμεται ένα αγγελάκι, αλλά πάνω από όλα, πάνω από όλα πρέπει να υπάρχει ένας ...χέστης!
Πρέπει να υπάρχουν τριγύρω της δεντράκια και ένα χωριουδάκι, ένα ποταμάκι, βοσκοπούλες και βοσκόπουλα γύρω από μια φωτίτσα, αλλά πάνω απ' όλα, πάνω από όλα πρέπει να υπάρχει ένας ...χέστης!
Σε μια φάτνη πρέπει να υπάρχουν τρεις κοτούλες, ένας σιδεράς, τρεις αδέσποτες κατσίκες, μια γριούλα καστανού και ένας διαβολάκος, αλλά πάνω από όλα, πάνω από όλα πρέπει να υπάρχει ένας ...χέστης!
Πάρτε χαρτόνι και κόψτε έναν τεράστιο ουρανό, προσθέστε και αστεράκια και αν δεν έχετε φωτάκια βάλτε αυτοκόλλητα φωσφορικά αστέρια, αλλά πάνω από όλα, πάνω από όλα πρέπει να υπάρχει ένας ...χέστης!
Πρέπει επίσης να υπάρχουν οι τρεις μάγοι, καβάλα στις καμήλες τους και να φέρουνε τα δώρα, κι έτσι θα περάσουμε όμορφα, αλλά πάνω από όλα πάνω από όλα πρέπει να υπάρχει ένας ...χέστης!
Πρέπει να υπάρχει ένα σκαμνάκι για να κάτσει ο Ιωσήφ, αλλά αν δεν υπάρχει θα κάτσει όρθιος, αλλά μην ξεχνάτε, μην ξεχνάτε ποτέ σε κάθε φάτνη πρέπει πάντα να υπάρχει ένας ...χέστης!
*El caganer στα καταλανικά είναι “ο χέστης” με την κυριολεκτική και ουδέτερη του σημασία, όχι ο δειλός ή φοβητσιάρης αλλά, αυτός που απλώς χέζει. Στην αρχέτυπη φιγούρα του ο caganer, που κοσμεί περήφανα κάθε καταλανική φάτνη, αποτυπώνεται ως γραφικός βοσκός. Στη χριστουγεννιάτικη όμως αγορά σήμερα, ανάμεσα στα διάφορα γιορτινά στολίδια, μπορεί κανείς να βρει πιο σύγχρονες και αναγνωρίσιμες μορφές του: από πολιτικούς, ποδοσφαιριστές και αστέρες του θεάματος μέχρι τον πάπα και τον χίτλερ με κατεβασμένα τα βρακιά να κάνουν τα κακά τους! [κλικ!] Ωστόσο η χριστουγεννιάτικη σκατολογία (που έχει τις ρίζες της σε παγανιστικές και βουκολικές παραδόσεις και χρονολογείται από τον 8ο μ.Χ αιώνα) δεν εξαντλείται στα κουκλάκια του χέστη. Επεκτείνεται ακόμα και μέχρι τη ζαχαροπλαστική όπου παραδοσιακά γλυκά σε σχήμα κουράδας συντροφεύουν το γιορτινό τραπέζι και κούκλες που χέζουν καραμέλες και ζαχαρωτά χαρίζονται αυτές τις μέρες στα παιδάκια! Μα τον Τουτάτη, είναι τρελοί αυτοί οι καταλανοί! Μπερδεύουν την εσχατολογία με τη ...σκατολογία και άθελα τους σκανδαλίζουν την επίσημη εκκλησία και τον κυρίαρχο καθωσπρεπισμό! Ή μήπως όχι και τόσο “άθελα” αφού από τον μεσαίωνα ακόμα αρέσκονται στο να προκαλούν την κεντρική εξουσία που συμβολίζει γι' αυτούς η Μαδρίτη..? Σε επόμενη ανάρτηση θ' ασχοληθώ εκτενέστερα με την σκατοφιλία των καταλανών -και όχι μόνο! Αν το καλοσκεφτούμε δεν υπάρχει τίποτα το σιχαμερό στα έθιμα τους: και το χέσιμο μια καθημερινή ανάγκη είναι και μάλιστα όλοι, ασυνείδητα έστω, κλεφτοκοιτάμε τα κακά μας πριν τραβήξουμε το καζανάκι! Προς το παρόν ας απολαύσουμε ξανά αυτά τα αιρετικά κάλαντα “επιφανών -όχι και τόσο underground δηλ.- καλλιτεχνών” και με κατάνυξη ας ευχηθούμε: σκατά στο νέο έτος!
